
E 25 ni galuega ma poloketi a le mālō e aofia ai ma fa'alāpotopotoga, ua i lalo o meava'ai mo su'esu'ega fa'asu'etusi(forensic audit) e sā'ilia ai tupe fa'aalu ma tupe maua.
O lenei poloketi, sa fa'ama'ite e le faigāmālō ua tūla'i mai, e sailia ai po'o sa'o le fa'aaogaina o seleni ina ia manino e le'o iai ni faiga pi'opi'o.
Ua savali nei i le lua tausaga o le paea'iga lona XVII(17), ae o lo'o fa'agasolo fa'atalanoaga o nei matā'upu mo le silafia lautele e le au totogi lāfoga(atunuu) o vaega o fa'aaoga ai a latou seleni.
Peita'i, i le fa'asoa a le Minisita o Tupe ia Lautimuia Uelese Vā'ai i luga o le polokalame a le Tautai A'e, na fa'ailoa mai ai le to'a ai o lenei matāupu ma su'ega o tusi ona o ni fa'afitauli fa'alotoifale o lo'o faatalanoaina e aofia ai ma pi'itaga vāvālalata(conflict of Interest).
Saunoa le Minisitā, sa to'alia le matāupu ina ua fa'agasolo le tuuina atu o le galuega lenei i le māe'a ai o tauofoga ma autasi ai e tuu atu i se Pisinisi Su'etusi mai Niu Sila, ae peita'i na fa'aailoa ni atugaluga o le Komiti mo Tauofoga e tusa o lenei pisinisi.
O atugaluga, e aofia ai ni so'otaga a lea Pisinisi i Samoa; po'o le pisinisi lenei e iai lona lālā i Samoa.
E ui o nei so'otaga ua fa'ailoa, ae o lea ua fa'amalieina le komiti o tauofoga(tenders board) ma pāsia ai le fa'aauau pea e le kamupanī nei mai Niu Sila, o galuega i le su'eina o tusi mo poloketi ese'ese a le mālō.
Ua saunoa le Pule o Tupe a le Mālō, e toe tasi le vaega o lo'o ua toe galulue ai lenei komiti, o le toe fa'atalanoaina lea o le tau mo le fa'atinoina o lenei galuega fa'asu'etusi. O le fa'amoemoe, afai e māe'a ona toe lipoti atu lea i le Kapeneta e iloilo ma fa'atūlaga se aso e tatau ona amatalia ai nei su'esu'ega.
Ua saunoa fo'i Lautimu'ia, e lē faigofie lenei galuega ma e mautinoa e lē uma i se tausaga e tasi ma ua fuafuaina lelei ia tatau ona māe'a lava le poloketi ma pasi atu i le Kapeneta, e iloilo ma fai iai se fuafuaga ae fa'aauau galuega.
O nei poloketi e 25 e aofia ai ma Tupe o le Tsunami i le 2009 ma le Misela i le 2019.
Comments